Lektion 4, Lösungen und Übersetzungen / leciono kvar, solvoj kaj tradukoj

<1.0> Elparoli / aussprechen: <eŭ>
La elparolo de "eŭ" kontraŭ "eu" / Die Aussprache von "eŭ" im Gegensatz zu "eu":

• "eŭ" sonas kiel unu silabo, nome "e" kaj mallonga "u",
  "eŭ" klingt wie 1 Silbe, nämlich [wie] "e" und ein kurzes "u",

• "eu" estas du sonoj, nome "e" kaj "u" en du apudaj silaboj.
  "eu" sind 2 Laute, nämlich "e"und "u" in zwei benachbarten Silben.

Elparolu nun mem / Sprechen Sie nun selbst aus:
Eŭropo 'Europa': Eŭ-ro-po (tri silaboj / 3 Silben),
neŭtra 'unbestimmt': neŭ-tra (du silaboj / 2 Silben),
neŭtrala 'neutral': neŭ-tra-la (tri silaboj / 3 Silben)
kontraŭ / gegenüber:
neutila 'unnütz': ne-u-ti-la (kvar silaboj / 4 Silben),
neu 'verneine': ne-u (du silaboj / 2 Silben)

Frato de mia patro aŭ de mia patrino estas onklo de mi.
Ein Bruder meines Vaters oder meiner Mutter ist ein Onkel von mir.

Filo de mia onklo estas kuzo de mi.
Ein Sohn meines Onkels ist ein Vetter von mir.

Mi havas dek gekuzojn.
Ich habe zehn Vettern und Kusinen.

Filo de unu el miaj gefratoj estas nevo.
Ein Sohn von einem meiner Geschwister ist ein Neffe.

La patro de mia patro aŭ de mia patrino estas mia avo.
Der Vater meines Vaters oder meiner Mutter ist mein Großvater.

Filo de mia filo aŭ de mia filino estas nepo.
Ein Sohn meines Sohnes oder meiner Tochter ist ein Enkel.

<1.2>
bo- 'Schwieger-' kaj -id- '(Abkömmling)'

Ĉiuj vortoj por familiano de mia edzo (aŭ edzino) havas la antaŭ-silabon bo-.
Alle Wörter für ein Familienmitglied meines Ehemannes (oder meiner Ehefrau) haben die Vorsilbe bo- 'Schwieger-'.
Geedzoj havas do "bofamilion".
Eheleute haben also eine Schwiegerfamilie.

La gepatroj de mia edzo (aŭ edzino) estas do mia bopatro kaj mia bopatrino.
Die Eltern meines Ehemanns (oder Ehefrau) sind also mein Schwiegervater und meine Schwiegermutter.
La edzo de nia filino estas nia bofilo.
Der Ehemann unserer Tochter ist unser Schwiegersohn.

Se vorto por parenco bezonas, kaj la antaŭsilabon bo-, kaj la antaŭsilabon ge-, tiam bo- estas la unua el ambaŭ, ekzemple:
Wenn ein Wort für einen Verwandten sowohl die Vorsilbe bo- als auch die Vorsilbe ge- erfordert, dann ist bo- die erste von beiden, zum Beispiel:
Mia bopatro kaj mia bopatrino estas kune miaj bogepatroj.
Mein Schwiegervater und meine Schwiegermutter sind zusammen meine Schwiegereltern.
La gefratoj de mia edzo/edzino estas miaj bofratoj kaj miaj bofratinoj.
Die Geschwister meines Ehemannes/meiner Ehefrau sind meine Schwäger und Schwägerinnen,
kune ili estas miaj bogefratoj.
zusammen sind sie meine Schwäger/Schwägerinnen (*"Schwiegergeschwister" gibt es im Deutschen nicht).

Se vi estas edzino, vi eble ankaŭ naskas bebojn.
Wenn Sie eine Ehefrau sind, gebären Sie vielleicht auch Babys.
Tiuj post certa tempo same havas infanojn ktp.
Diese haben nach einer gewissen Zeit ebenfalls Kinder usw.
Ĉiuj gefiloj, genepoj ktp. estas la idoj de via edzo kaj vi; ili kune estas via "idaro".
Alle Kinder, Enkel und Enkelinnnen, usw. sind die Sprösslinge von Ihrem Mann und Ihnen; sie sind zusammen Ihr "Nachwuchs" (wörtlich: Menge der Abkömmlinge).

Ankaŭ bestoj havas "idojn", ekzemple oni povas diri: "La hundo bone zorgas pri siaj hundidoj."
Auch Tiere haben "Abkömmlinge", beispielsweise kann man sagen: "Der Hund sorgt für seine Welpen."

<1.3>
Vortoj neŭtraj aŭ ne neŭtraj pri la sekso
Gegenüber dem Geschlecht unbestimmte oder nicht unbestimmte Wörter

"Parenco" estas seksneŭtra vorto, same "ido".
"Verwandter" ist ein geschlechtsneutrales Wort, "Abkömmling" ebenso.

La aliaj vortoj por parencoj ne estas seksneŭtraj,
Die anderen Wörter für Verwandte sind nicht geschlechtsneutral,
ĉar ekzistas formoj de ili, apartaj por viroj kaj virinoj:
denn von ihnen gibt es für Männer und Frauen getrennte Formen:

• La formoj sen "-in-" nomas nur virojn.
  Die Formen ohne -in- bezeichnen nur Männer.
• Ĉiuj formoj kun "-in-" nomas nur virinojn.
  Alle Formen mit -in- bezeichnen nur Frauen.

Uzu ankaŭ la vorton "amiko" seksneŭtre!
Benutzen Sie auch das Wort "Freund" geschlechtsneutral!.

Ekzemplo:
"Vi demandas, kiom da amikoj mi havas. Mi havas ok amikojn."
Beispiel:
"Du fragst, wie viele Freunde ich habe. Ich habe acht Freunde."

Oni nun ne scias, ĉu estas viraj aŭ virinaj amikoj.
Man weiß jetzt nicht, ob es männliche oder weibliche Freunde sind.

Ankaŭ la vorton "li" oni uzas foje seksneŭtre:
Auch das Wort "er" gebraucht man manchmal geschlechtsneutral:
Se oni ne scias, ĉu iu homo estas vira aŭ ina, oni diras "li".
Wenn man nicht weiß, ob irgendein Mensch männlich oder weiblich ist, sagt man "er".

<1.4> Dialogo inter du personoj / Ein Zwiegespräch zwischen zwei Personen

<2.0>
Formu novajn vortojn por parencoj /
Bilden Sie neue Wörter für Verwandte

<2.1>
Fratino de unu el miaj gepatroj estas onklino de mi.
Eine Schwester einer meiner Eltern[teile] ist eine Tante von mir.

<2.2>
La patrino de mia edzino estas mia bopatrino.
Die Mutter meiner Ehefrau ist meine Schwiegermutter.

<2.3>
Frato de mia edzino estas bofrato de mi.
Ein Bruder meiner Ehefrau ist ein Schwager von mir.

<2.4>
La kvin gefiloj de mia fratino estas miaj genevoj.
Die fünf Söhne und Töchter meiner Schwester sind meine Neffen und Nichten.

<2.5>
La gepatroj de miaj gepatroj estas miaj geavoj.
Die Eltern meiner Eltern sind meine Großeltern.

<2.6>
La gepatroj de mia edzo estas miaj bogepatroj.
Die Eltern meines Ehemanns sind meine Schwiegereltern.

<2.7>
La naŭ gefiloj de miaj gefiloj estas miaj genepoj.
Die neun Töchter und Söhne meiner Töchter und Söhne sind meine Enkel und Enkelinnen.

<2.8>
Filo de mia onklo estas kuzo de mi.
Ein Sohn meines Onkels ist ein Vetter von mir.

<2.9>
La patro de mia patrino estas mia avo.
Der Vater meiner Mutter ist mein Großvater.

<2.10>
Filo de mia avino estas mia patro aŭ onklo de mi.
Ein Sohn meiner Großmutter ist mein Vater oder ein Onkel von mir.

<2.11>
La gefratoj de mia frato estas: miaj pliaj fratoj kaj miaj fratinoj kaj mi.
Die Geschwister meines Bruders sind: meine weiteren Brüder und meine Schwestern und ich.

<2.12>
Filino de mia avino estas mia patrino aŭ onklino de mi.
Eine Tochter meiner Großmutter ist meine Mutter oder eine Tante von mir.

<2.13>
Filino de mia onklino estas mia kuzino.
Eine Tochter meiner Tante ist meine Kusine.

<2.14>
La sep genevoj de mia onklo estas:
Die sieben Nichten und Neffen meines Onkels sind:
miaj kvar gekuzoj (sen liaj gefiloj), miaj du gefratoj kaj mi.
meine 4 Vettern und Kusinen (ohne seine Söhne und Töchter), meine 2 Geschwister und ich.

<3.0> Via familio / Ihre Familie

Respondu nun jenajn demandojn pri via familio!
Beantworten Sie nun folgende Fragen zu Ihrer Familie!
(Ŝercu aŭ moku eble: "Ho, mi bedaŭras, ke jes / ne!" aŭ:
(Scherzen oder spotten Sie vielleicht: "Oh, ich bedaure, dass ja / nein!" oder:
"Ho, mi bedaŭras, ke mi (ne) estas / havas ...!")
"Oh, ich bedaure, dass ich (nicht) bin ... / habe (kein...) ...!")

Mögliche Antworten:

Mi bedaŭras, ke ne. / Ich bedaure, nein (wörtlich: dass nicht). /

Mi bedaŭras, ke mi (ne) studas(, mi laboras).
Ich bedaure, dass ich (nicht) studiere(, ich arbeite/). /

Mi bedaŭras, ke mi (ne) laboras(, mi studas).
Ich bedaure, dass ich (nicht) arbeite(, ich studiere). /

Mi, kaj studas, kaj laboras. / Ich studiere und arbeite.
(wörtlich: Ich sowohl studiere als auch arbeite.)

<3.2>
Ĉu vi loĝas ĉe via familio, aŭ for: aŭ en studenta hejmo, aŭ en propra loĝejo?
Wohnen Sie bei Ihrer Familie,
oder [weit] entfernt: entweder in einem Studentenheim oder in einer eigenen Wohnung?

Mögliche Antworten:

(Mi bedaŭras, ke) Mi loĝas ankoraŭ ĉe mia familio.
(Ich bedaure, dass ...) Ich wohne noch bei meiner Familie. /

Mi loĝas for en propra ĉambro/loĝejo.
Ich wohne entfernt in einem eigenen Zimmer / einer eigenen Wohnung.

<3.3>
Ĉu viaj geavoj vivas ankoraŭ / Leben Ihre Großeltern noch?

Mögliche Antworten:

Ho, mi bedaŭras, la avoj ne! Nur la du avinoj ankoraŭ vivas.
Oh, ich bedaure, die Großväter nicht! Nur die zwei Großmütter leben noch.

und andere Antworten ...

<3.4>
Kiom da gefratoj vi havas?
Wie viele Geschwister haben Sie?
Se vi havas gefratojn, ĉu vi estas la plej aĝa el viaj fratoj kaj fratinoj?
Wenn Sie Geschwister haben, sind Sie der Älteste von Ihren Brüdern und Schwestern?

Mögliche Antworten:

Ho, mi bedaŭras, ke mi ne havas gefratojn.
Oh, ich bedaure, dass ich keine Geschwister habe. /

Mi havas tri gefratojn, sed mi ne estas la plej aĝa el ili.
Ich habe 3 Geschwister, aber ich bin nicht der Älteste von ihnen.

<3.5>
Mi ne scias vorton en Esperanto: Kion oni diras anstataŭ "filo de geonkloj"?
Ich weiß ein Wort im Esperanto nicht: Was sagt man anstatt "Sohn von Onkel und Tante"?

Antwort:

Por "filo de geonkloj" oni diras "kuzo". / Für "Sohn von Onkel und Tante" sagt man "Vetter".

<3.6>
Ĉu vi estas edzo/edzino aŭ fraŭlo/fraŭlino?
Sind Sie verheiratet (Ehefrau/Ehemann) oder unverheiratet (Junggeselle/Junggesellin)?

Mögliche Antworten:

(Ho, mi bedaŭras, ke ...) / Oh, ich bedaure, dass ... /

Mi ne estas edz(in)o nek fraŭl(in)o, mi havas vivkunul(in)on.
Ich bin keine Ehemann/keine Ehefrau und auch kein Junggeselle/keine Junggesellin, ich habe einen Lebensgefährten/eine Lebensgefährtin.

<3.7>
Kies gefiloj estas viaj gepatroj?
Wessen Sohn und Tochter sind Ihre Eltern

Mögliche Antwort:

Miaj gepatroj estas filo kaj bofilino aŭ bofilo kaj filino de miaj kvar geavoj.
Meine Eltern sind Sohn und Schwiegertochter oder Schwiegersohn und Tochter meiner 4 Großeltern.

<3.8>
Ĉu vi konas bildon kun unu el viaj geavoj?
Kennen Sie ein Bild mit einem Ihrer Großeltern?

Mögliche Antworten:

Jes, bildo de avo pendas sur la muro de ĉambro en la domo de miaj gepatroj.
Ja, ein Bild eines Großvaters hägt an der Wand eines Zimmers im Haus meiner Eltern. /

Ho, mi bedaŭras, ke mi ne havas bildon de unu el miaj geavoj.
Oh, ich bedaure, dass ich kein Bild von einem meiner Großeltern habe.

<3.9>
Ĉu vi volas havi multajn genepojn?
Wollen Sie viele Enkel (und Enkelinnen) haben?

Mögliche Antworten:

Ho, jes, multajn! / Oh ja, viele! /

Mi jes, sed mi ne scias, kion volas miaj gefiloj.
Ich ja, aber ich weiß nicht, was meine Kinder wollen.

<3.10>
Mi ne scias vorton en Esperanto:Kion oni diras anstataŭ "filino de la gefiloj"?
Ich weiß ein Wort im Esperanto nicht: Was sagt man anstatt "Tochter der Kinder"?

Antwort:

Por "filino de la gefiloj" oni diras "nepino". / Für "Tochter der Kinder" sagt man "Enkelin".

<3.11>
Ĉu vi volas diri al mi, kiom da nevinoj vi havas?
Wollen Sie mir sagen, wie viele Nichten Sie haben?

Mögliche Antworten:

Ho, mi bedaŭras, ke mi ne volas tion. / Oh, ich bedaure, dass ich das nicht will. /

Hm, mi kalkulu: unu de mia frato, du de mia fratino, do, tri, mi havas tri nevinojn.
Hm, [da] muss ich rechnen: 1 von meinem Bruder, 2 von meiner Schwester, also, 3, ich habe 3 Nichten.

<3.12>
Ĉu "kuzino" estas la ĝusta vorto por "filo de la onklino"?
Ist "Kusine" das richtige Wort für "Sohn der Tante"?

Antwort:

Ne, tute ne, filo estas viro, do, la ĝusta vorto estas "kuzo".
Nein, gar nicht, ein Sohn ist ein Mann, also, das richtige Wort ist "Vetter".

<4.0>
La sistemo de la nombroj en Esperanto
Das Zahlensystem im Esperanto

Nombroj estas gravaj, ĉar ili estas tre oftaj en la ĉiutago.
Zahlen sind wichtig, denn sie sind im Alltag sehr häufig.
Oni aplikas ilin por nombri, mezuri kaj kalkuli.
Man verwendet sie zum Zählen, Messen und Rechnen.

La nombrovortoj de Esperanto estas:
Die Zahlwörter des Esperanto sind:
nul, unu, du, tri, kvar, kvin, ses, sep, ok, naŭ, dek, cent, mil.
null, eins, zwei, drei, vier, fünf, sechs, sieben, acht, neun, zehn, hundert, tausend.

Daraus ergeben sich durch Kombination die Grundzahlen, z.B.:
dek tri (13), okdek kvin (85), mil naŭcent tridek unu (1931) usw.

Die Ordnungszahlen sind die entsprechenden Adjektive:
nula, unua, dua, …, deka, dek-unua, …
nullt/er (-e, -es), erst/er (-e, -es), zweit/er (-e, -es), …, zehnt/er (-e, -es), elft/er (-e, -es), …

Die Zahladverbien sind die entsprechenden Adverbformen:
unue, due, …, deke, dek-unue, …
erstens, zweitens, …, zehntens, elftens, …

Por tre grandaj nombroj ekzistas jenaj substantivoj /
Für sehr große Zahlen gibt es folgende Substantive:
miliono (unu unuo kaj ses nuloj), miliardo (unu unuo kaj naŭ nuloj) kaj biliono (unu unuo kaj dek du nuloj).
Million (1 Eins und 6 Nullen), Milliarde (1 Eins und 9 Nullen) und Billion (1 Eins und 12 Nullen).

Ĉu vi volas lerni pliajn detalojn pri la Esperanta nombrosistemo?
Möchten Sie weitere Einzelheiten zum Zahlensystem des Esperanto lernen?
Tiam legu la regulojn pri nombroj ĉe <Zahlen> en la gramatiko.
Dann lesen Sie die Regeln zu (wörtlich: betreffs) Zahlen unter (wörtlich: bei) <Zahlen> in der Grammatik.

<4.1>
Kaj nun bonvolu montri, kiel oni nombras en Esperanto /
Und nun zeigen Sie bitte, wie man auf Esperanto zählt:

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10
unu, du, tri, kvar, kvin, ses, sep, ok, naŭ, dek

Kaj nun legu ankaŭ aliajn formojn de la nombrovortoj /
Und nun lesen Sie auch andere Formen der Zahlwörter:

1a leciono, 2a leciono, 3a leciono, ... kaj tiel plu
1. Lektion, 2. Lektion, 3. Lektion, ... usw.

1e, 2e, 3e, ... k.t.p. / Erstens, zweitens, drittens, ... usw.

<4.2>
Legu tiujn nombrojn en Esperanto:
Lesen Sie diese Zahlen auf Esperanto:

<4.3>
Kaj nun legu jenajn nombrojn en Esperanto:
Und nun lesen Sie folgende Zahlen auf Esperanto:

<4.4>
Kaj nun uzu ankaŭ la nombrovorton "mil":
Und jetzt gebrauchen Sie auch das Zahlwort "tausend":

<4.5>
Apliku nun Esperanto-nombrojn por kalkulo /
Verwenden Sie jetzt Esperanto-Zahlen für eine Berechnung:

Nun vi scias nombri kaj kalkuli
Jetzt können Sie (wörtlich: wissen [zu]) zählen und rechnen
kaj estas entute sperta pri la nombrosistemo de Esperanto.
und sind insgesamt erfahren in Bezug auf das Zahlensystem im Esperanto.
Gratulu mem al vi!
Gratulieren Sie sich selbst!

<4.6>
Apliko de facila metodo por kalkuli
Anwenden einer leichten Rechenmethode (wörtlich: Methode zum Rechnen)
(malgranda ŝerco / ein kleiner Witz)

<5.0> Specialaj vorteroj en Esperanto / Spezielle Wortbestandteile im Esperanto

Multaj Esperanto-vortoj havas parton, kiu mem signifas ion.
Viele Esperanto-Wörter haben einen Teil, der selbst etwas bedeutet.
Tian parton oni nomas vortero.
So einen Teil nennt man Wortbestandteil (Morphem).

Specialaj vorteroj estas la antaŭ-silaboj en la antaŭo de iu vorto kaj la sufiksoj en la malantaŭo.
Spezielle Wortbestandteile sind die Vorsilben im vorderen Teil eines Wortes und die Suffixe im hinteren Teil.

Vorteroj, kiuj (eble plus -o, -a aŭ -i) estas kompletaj vortoj, estas radikoj.
Wortbestandteile, die (vielleicht mit einem zusätzlichen -o, -a oder -i) vollständige Wörter sind, sind Wortwurzeln

En Esperanto ekzistas speciala grupo de radikoj, kiujn oni kutime uzas por konstrui vorton.
Im Esperanto gibt es eine spezielle Gruppe von Wortwurzeln, die man gewöhnlich zum Bilden eines Wortes verwendet.
Tial "Esperanto en dialogo" nomas ilin konstru-radikoj.
Deshalb nennt "Esperanto en dialogo" sie Bildungwurzeln.
Ili estas specialaj antaŭsilaboj aŭ sufiksoj.
Sie sind spezielle Vorsilben oder Suffixe.

Konstruradikoj estas ekzemple la antaŭsilaboj "mal-", "ge-", "bo-" kaj la sufiksoj "-in-", "-et-", "-id-".
Bildungswurzeln sind z.B. die Vorsilben mal-, ge-, bo- und die Suffixe -in-, -et-, -id-.

Ekzemplo / Beispiel:
La vorto "elparolas" havas la vorterojn "el", "parol" kaj "-as".
Das Wort elparolas hat die Wortbestandteile el, parol und -as.
"El" kaj "parol" estas radikoj, dum la sufikso "-as" neniam staras sola, do ne estas radiko.
El und parol sind Wortwurzeln, während das Suffix -as niemals allein steht, also keine Wortwurzel ist.

La tri tempoformojn en Esperanto indikas la sufiksoj /
Die 3 Zeitformen im Esperanto zeigen die Suffixe

• -as (Präsens/Gegenwart),
• -is (Präteritum/Vergangenheit) kaj/und
• -os (Futur/Zukunft).

<5.1> Bruno kaj lia amiko / Bruno und sein Freund

Antaŭ nelonge Bruno en sia studentohejmo interparolis kun alia studento, kies nomo estis Udo.
Vor kurzem unterhielt sich Bruno in seinem Studentenheim mit einem anderen Studenten, dessen Name Udo war.

<5.2>
Kio okazis hieraŭ en la hejmo de gesinjoroj Majer.
Was gestern im Haus (wörtlich: Heim) von Herrn und Frau Majer geschah.
(Metu la sufiksojn -as, -is aŭ -os de la tempoformoj tie en la tekston, kie ili mankas.)
Setzen (wörtlich: tun) Sie die Suffixe -as, -is und -os der Zeitformen da in den Text ein, wo sie fehlen.

Hieraŭ gesinjoroj Majer estis en la salono.
Gestern waren Herr und Frau Majer im Wohnzimmer.

Sinjorino Majer legis libron, sinjoro Majer legis gazeton.
Frau Majer las ein Buch, Herr Majer las die Zeitung.

Tiam, post longa tempo, nome post pli ol unu jaro, venis ilia filo Bruno, kiu volis viziti ilin.
Da kam, nach langer Zeit, nämlich nach mehr als einem Jahr, ihr Sohn Bruno, der sie besuchen wollte.

Tia vizito estas inda je bona aspekto
So ein Besuch ist ein gutes Aussehen wert.
Sed Bruno surmetis malbelajn vestojn, do, li aspektis tute maleleganta.
Aber Bruno zog hässliche Kleidung an, also, er sah völlig abgerissen aus.

<5.3>
Li estis nur en subĉemizo kaj pantalono, surhavis nek ĉemizon nek ŝuojn,
Er war nur in Unterhemd und Hose, trug weder Hemd und noch Schuhe,

kaj, kio estis la plej malbona afero,
und, was das Schlimmste (wörtlich: am meisten schlechte Sache) war,
liaj haroj estis tiel longaj, ke nenio de lia vizaĝo estis videbla.
seine Haare waren so lang, dass nichts von seinem Gesicht sichtbar war.

Tial la gepatroj ne rekonis la ŝajnan fremdulon, kaj ili demandis:
Deshalb erkannten die Eltern den scheinbaren Fremden nicht wieder, und sie fragten:

"Kia ulo jen venas al nia domo?
Was für ein Typ kommt da zu unserem Haus?
Lia antaŭo iom similas al Bruno, sed tiu senŝu-ulo tie ja ne povas esti nia filo!"
Seine Vorderseite ähnelt Bruno etwas, aber dieser Unbeschuhte dort kann ja nicht unser Sohn sein!"

<5.4>
Apenaŭ Bruno volis frapi la pordon de la domo, tiam lia patro jam malfermis ĝin kaj vokis kolere:
Kaum wollte Bruno [an] die Haustür klopfen, da öffnete sein Vater sie schon und rief wütend:
"He ho! Kion vi volas tie ĉi? - For! Aŭ mi vokos la policon!"
"Heda! Was wollen Sie hier? - Verschwinden Sie (wörtlich: Weg)! Oder ich rufe (im Esperanto: werde rufen) die Polizei!"

Tio ŝokis Brunon tiom, ke li ne respondis, sed kuris for, sen diri ion, eĉ ne "Ĝis revido!"
Das schockte Bruno so sehr, dass er nichts antwortete, sondern wegrannte, ohne etwas zu sagen, nicht einmal (wörtlich: sogar nicht) "Auf Wiedersehen!"
Kiam Bruno reestis en la studentohejmo, li bone memoris, kion lia dubema amiko antaŭe diris.
Als Bruno im Studentenheim zurück war, erinnerte er sich gut [an das], was sein skeptischer Freund zuvor gesagt hatte.
Udo fakte pravis.
Udo hatte tatsächlich Recht [behalten].

<6.0>
Ŝerca dialogo: Ega sperto
Witziger Dialog: Überaus große Erfahrung
(Kompletigu la tekston per -as, -is, -os, -i aŭ -u)
(Vervollständigen Sie den Text mit -as, -is, -os oder -u)

Das Geschlecht der Gesprächspartner soll offen bleiben, damit beliebige Mitglieder der Lernrunde die witzige Szene spielen können.
Dementsprechend "Freund/Freundin" und "Junggeselle/Junggesellin" etc. einsetzen!

<6.5>
1a persono / 1. Person:
"Vere, tio tuŝas min! Kiom bonŝanca por mi!
"Wirklich, das berührt mich! Da habe ich ja riesiges Schwein! (wörtlich: Wie überaus glücklich für mich!)
Fakte, vi brilas per povo, kiu meritas varmajn gratulojn."
Wirklich, du glänzt mit einem Können, das aufrichtige (wörtlich: warme) Glückwünsche verdient."

(Per akra moko / mit scharfem Spott):
"Ĉar mi kredas vian grandan sperton,
"Da ich deiner großen Erfahrung glaube,
mi tiam certe rajtas peti vin, mia kara, prunte doni al mi cent eŭrojn.
darf ich dich dann sicherlich bitten, mein(e) Liebe(r), mir 100 Euro zu leihen.
Mi estos tre danka al vi!"
Ich werde dir sehr dankbar sein!"

(Kaj nun ludu vi la ŝercon! / Und nun spielen Sie den Scherz!)

<7.0> Indirekte Rede im Esperanto

<7.1>
La tempoformo de la rekta parolo en Esperanto estas ankaŭ la tempoformo de la nerekta parolo.
Die Zeitform der direkten Rede im Esperanto ist auch die Zeitform der indirekten Rede.

Li diris: "La vespero venos baldaŭ." => Li diris, ke la vespero venos baldaŭ.
Er sagte: "Der Abend wird bald kommen." => Er sagte, dass der Abend bald kommen werde.

<7.2>
"Monika salutis Birgit(on).
Tiu diris, ke ŝi povas legi la liniojn de la manoj de Monika.
Monika demandis: ..."
"Monika grüßte Birgit.
Diese sagte, dass sie die Linien der Hände von Monika lesen könne.
Monika fragte: ..."

kaj tiel plu
und so weiter

Nun ekparolu mem!
Nun fangen Sie selbst zu sprechen an!

Hier eine mögliche Fortsetzung der Nacherzählung in indirekter Rede:

Monika demandis, ĉu Birgit vere povas legi la liniojn de ŝiaj manoj?
Monika fragte, ob Birgit wirklich die Linien ihrer Hände lesen könne?
(Bemerkung: Wegen "ihrer" ist der deutsche Satz hier zweideutig, der Esperanto-Satz aber nicht.)

Birgit respondis, ke ŝi kompreneble povas fari tion, kaj montris al la linioj de la manoj de Monika.
Birgit antwortete, dass sie das selbstverständlich könne, und zeigte auf die Linien der Hände von Monika.

Tiam ŝi daŭrigis, ke Monika vidu sian vivolinion,
ke tiu estas tre longa kaj ke tio signifas, ke Monika longe vivos.
Dann fuhr sie fort, dass Monika [sich mal] ihre Lebenslinie anschauen solle,
dass diese sehr lang sei und dass das bedeute, dass Monika lange leben werde.

Monika diris, ke ŝi jes ĝojas aŭdi tion, kaj volis pluparoli.
Monika sagte, dass sie sich durchaus freue, das zu hören, und wollte weitersprechen.

Sed tiam Birgit petis, ke Monika vidu ankaŭ sian korolinion, kiu montras,
ke ŝi havos bonŝancon per granda amo.
Aber da bat Birgit, dass Monika sich auch ihre Herzlinie ansehen solle, welche zeige,
dass sie Glück mit einer großen Liebe haben werde.

Nun Monika redemandis, ĉu tio estas certa kaj ĉu Birgit povas vidi pli.
Nun fragte Monika zurück, ob das sicher sei und ob Birgit mehr sehen könne.

Birgit bedaŭris, ke ŝi eĉ kun plej bona volo ne povas vidi pliajn detalojn, sed montris tiam al la mono-linio de Monika.
Birgit bedauerte, dass sie auch beim besten Willen nicht weitere Einzelheiten sehen könne, und wies dann auf die Geldlinie von Monika.

Monika ĝojis pri tiu bonŝanco kaj uzis la okazon por demandi al Birgit,
ĉu ŝi tiam povas peti al Birgit, prunte doni al ŝi cent eŭrojn.
Monika freute sich über dieses Glück und nutzte die Gelegenheit, um Birgit zu fragen,
ob sie dann Birgit bitten könne, ihr hundert Euro zu leihen.

<8.0>
Indiki direkton
Eine Richtung anzeigen

La viro iras sur la strato.
Der Mann läuft/geht auf der Straße.

La viro iras (el la interna domo) sur la straton.
Der Mann geht (aus dem inneren Haus) auf die Straße.

Ankaŭ aliaj vortoj, kiuj indikas lokon per -e, ricevas la markon -n por indiki direkton /
Auch andere Wörter, welche durch -e einen Ort anzeigen, erhalten die Markierung -n, um eine Richtung anzuzeigen:

Se vi volas iri al la centro de la vilaĝo, iru tien unue dekstren kaj tiam laŭ la dua strato maldekstren.
Wenn Sie zum Dorfzentrum gehen wollen, gehen Sie dorthin zuerst nach rechts und dann entlang der zweiten Straße nach links.

Aliaj ekzemploj / Andere Beispiele:
Ne restu tie, venu tien ĉi!
Bleibe nicht dort, komm hierher!

La virino ne estas hejme, ŝi iras hejmen.
Die Frau ist nicht zu Hause, sie geht nach Hause.

La arbo staras sur la tero.
Der Baum steht auf dem (Erd)Boden.

Malantaŭ la vorto "al" oni ne uzas indikon de direkto, ĉar "al" indikas ĉiam direkton /
Hinter dem Wort al verwendet man keine Richtungsangabe, weil al immer eine Richtung anzeigt:

<8.1>
La bebo kuŝas en la lito.
Das Baby liegt im Bett.

La patro metas la bebon en la liton.
Der Vater legt das Baby ins Bett.

<8.2>
La lakto ne estas en la botelo.
Die Milch ist nicht in der Flasche.

La patrino metas la lakton en la botelon.
Die Mutter tut/gibt die Milch in die Flasche.

<8.3>
Hundo saltas en la ĉambron.
Ein Hund springt ins Zimmer.

Hundo saltas en la ĉambro.
Ein Hund springt im Zimmer [herum].

<8.4>
Mi venas en mian hejmon.
Ich komme in mein Heim.

Mi vivas en mia hejmo.
Ich lebe in meinem Heim.

<8.5>
La infano sidas en la ĉambro.
Das Kind sitzt im Zimmer.

La infano iras el la ĉambro.
Das Kind geht aus dem Zimmer.

<8.6>
La patrino tenas libron en la mano.
Die Mutter hält ein Buch in der Hand.

La patrino metas la libron sur la tablon.
Die Mutter legt das Buch auf den Tisch.

<8.7>
La filo rigardas al la televid-aparato.
Der Sohn schaut zum Fernsehgerät hin.

Direkto: La filo rigardas en libron.
Richtung: Der Sohn schaut in ein Buch.

<8.8>
La junulino venas el la domo.
Die Jugendliche kommt aus dem Haus.

La studento venas al la studenta hejmo.
Der Student kommt zum Studentenheim.

<8.9>
La infano saltas en la lito.
Das Kind springt im Bett [herum].

La infano saltas en la liton.
Das Kind springt ins Bett.

<8.10>
La botelo falas el la mano.
Die Flasche fällt aus der Hand.

La botelo falas sub la liton.
Die Flasche fällt unters Bett.

<8.11>
La filo estas en la ĉambro.
Der Sohn ist im Zimmer.

Tiam la filo iras antaŭ la ĉambron.
Dann geht der Sohn vors Zimmer.

<8.12>
La patro iras al la ĉambro.
Der Vater geht zum Zimmer.

La patro sidas en la ĉambro.
Der Vater sitzt im Zimmer.

<8.13>
Bildo pendas sur la muro.
Ein Bild hängt an der Wand.

La bildo falas apud la lampon.
Das Bild fällt neben die Lampe.

<8.14>
Bildo falas sur la tablon.
Ein Bild fällt auf den Tisch.

Bildo falas de sur la tablo.
Ein Bild fällt vom Tisch herab.

<8.15>
Kato venas de sub la tablo.
Eine Katze kommt unter dem Tisch hervor.

Kato iras sub la tablon.
Eine Katze geht/kriecht unter den Tisch.

<8.16>
La gepatroj rigardas en la beboliton.
Die Eltern schauen ins Babybett.

La gepatroj rigardas al la fileto.
Die Eltern schauen zu dem Söhnchen hin.

<9.> Ripeto de la vortoj por parencoj / Wiederholung der Verwandtschaftsbezeichnungen
(wörtlich: Wörter für Verwandte)

Unue vi povas kopii jenajn skemojn de la familianoj /
Zuerst können Sie folgende Schemata der Familienmitglieder kopieren:
<1. Schema zeigen!> <2. Schema zeigen!>

La unua skemo estas por la parencoj, kiujn vi povas havi, se vi estas fraŭl(in)o.
Das 1. Schema ist für Verwandte, die Sie haben können, wenn Sie Junggesell/e (-in) sind.
La dua skemo estas por la parencoj, kiujn vi povas havi, se vi estas edz(in)o.
Das 2. Schema ist für Verwandte, die Sie haben können, wenn Sie Ehemann/Ehefrau sind.

Rigardu nun la unuan skemon kun la kestoj /
Betrachten Sie nun das 1. Schema mit den Kästen:
En la centro estas kesto kun la vorto "Mi".
Im Zentrum ist ein Kasten mit dem Wort Mi (= 'Ich').
Ĉirkaŭ ĝi estas pliaj kestoj kun la vortoj por parenco(j).
Um ihn herum sind weitere Kästen mit den Wörtern für Verwandte.
Ĉu vi memoras tiujn vortojn?
Erinnern Sie sich an diese Wörter?

La kestoj super "Mi" estas por miaj gepatroj.
Die Kästen über Mi sind für meine Eltern.
Do, mi skribas "patro" en la maldekstran keston kaj "patrino" en la dekstran keston.
Also schreibe ich patro ('Vater') in den linken Kasten und patrino ('Mutter') in den rechten Kasten.

Patro kaj patrino estas miaj gepatroj.
Vater und Mutter sind meine Eltern
Do, mi skribas "gepatroj" en la keston super "patro" kaj "patrino".
Also schreibe ich gepatroj ('Eltern') in den Kasten über patro und patrino.

Dua skemo / 2. Schema:
Ankaŭ en la dua skemo estas kesto kun la vorto "Mi" en la mezo.
Auch im 2. Schema ist ein Kasten mit dem Wort Mi in der Mitte.
Do, vi diras / Sie sagen also:
La persono maldekstre apud "Mi" estas mia edz(in)o.
Die Person links neben Mi ist meine Ehefrau / mein Ehemann.
Do, mi skribas "edz(in)o" en la keston apud "Mi",
Also schreibe ich edzino ('Ehefrau') bzw. edzo ('Ehemann') neben Mi,
kaj tiel plu, kaj tiel plu ... ĝis kiam vi finis tion.
und so weiter, und so weiter ... bis (dass) Sie das beendet haben.

La kestoj de la dua skemo, kiu estas sub tiuj de via edz(in)o kaj vi, formas vian idaron.
Die Kästen des 2. Schemas, welche unter denen Ihres Mannes/Ihrer Frau und Ihnen sind, formen Ihre Nachkommenschaft.

Poste rigardu la skemon kun la kompleta solvo je la fino de tiu ĉi leciono.
Danach schauen Sie sich das Schema mit der kompletten Lösung am Ende dieser Lektion an.
Ĉu vi sukcesis?
Hatten Sie Erfolg?

<10.0> Ni kantu! / Lasst uns singen!
Bv. kanti jenan kanton kaj ripetu tiel la nombrovortojn.
Bitte singen Sie folgendes Lied und wiederholen Sie so die Zahlwörter.

La kanto ekas per "10 boteloj",
Das Lied beginnt mit "10 Flaschen",
sed en la postaj strofoj la nombro estas ĉiam je unu malpli pro falo de unu botelo.
aber in den folgenden Strophen ist die Anzahl immer um 1 weniger wegen des Falls einer Flasche.

<10.1>
Dek boteloj pendas sur la mur',
Zehn Flaschen hängen an der Wand,
dek boteloj pendas sur la mur'.
zehn Flaschen hängen an der Wand.
Sed se akcidente falos unu nur,
Aber wenn nur eine davon durch ein Unglück fällt (wörtlich: fallen wird),
tiam naŭ boteloj pendos sur la mur'.
dann hängen neun Flaschen an der Wand (wörtlich: werden ... hängen).

<10.2>
Naŭ boteloj pendas sur la mur',
Neun Flaschen hängen an der Wand,
naŭ boteloj pendas sur la mur'.
neun Flaschen hängen an der Wand.
Sed se akcidente falos unu nur,
Aber wenn nur eine davon durch ein Unglück fällt,
tiam ok boteloj pendos sur la mur'.
dann hängen acht Flaschen an der Wand.

Ok boteloj pendas sur la mur' ...
Acht Flaschen hängen an der Wand ...

Certe vi jam antaŭe scias la daŭrigon de tiu ĉi kanto, ĉu ne?
Sicherlich wissen Sie schon vorher die Fortsetzung dieses Liedes, nicht wahr?

Finu la kanton per / Beenden Sie das Lied mit:

<10.3>
(La fino de la infanokanto / Das Ende des Kinderlieds)

Unu botelo pendas sur la mur',
1 Flasche hängt an der Wand,
unu botelo pendas sur la mur'.
1 Flasche hängt an der Wand.
Sed se akcidente falos tiu nur,
Aber wenn nur diese durch ein Unglück fällt,
tiam nul boteloj pendos sur la mur'.
dann hängen null Flaschen an der Wand.

<11.0> Elparolo: La sonoj "ĵ" kaj "ĥ" / Aussprache: Die Laute ĵ und ĥ
La literoj de Esperanto
Die Buchstaben des Esperanto

Esperanto havas kvin literojn kun "ĉapeloj", nome "ĉ", "ĝ", "ŝ", plie "ĵ" kaj "ĥ".
Esperanto hat 5 Buchstaben mit "Hüten", nämlich ĉ, ĝ, ŝ, ferner ĵ und ĥ.
La lastaj du estas novaj por vi, sed nun vi konas ĉiujn literojn de Esperanto.
Die letzten 2 sind für Sie neu, aber jetzt kennen Sie alle Buchstaben des Esperanto.

La sono "ĥ" estas la plej malofta, tial oni apenaŭ vidas vortojn kun la litero "ĥ",
Der Laut ĥ ist der seltenste, deshalb sieht man kaum Wörter mit dem Buchstaben ĥ,
eble jes "eĥo" kaj "ĥoro".
vielleicht wohl eĥo 'Echo' und ĥoro 'Chor'.

Vortoj kun la litero "ĵ" estas pli oftaj, ĉar "ĵ" estas ekzemple eĉ en unu sufikso, nome "-aĵ-".
Wörter mit dem Buchstaben ĵ sind häufiger, denn "ĵ" ist zum Beispiel sogar in einer Nachsilbe, nämlich -aĵ-.
Per "-aĵ-" oni formas vortojn por konkretaj objektoj,
Vermittels -aĵ- bildet man Wörter für konkrete Objekte,
ekz. (= ekzemple) / zum Beispiel:
alkoholo 'Alkohol' => alkoholaĵo 'alkoholisches Getränk'

"aĵo" tial signifas / bedeutet deshalb 'Ding', 'Sache'.

Kompletigu jenajn frazojn per la uzo de la sufikso "-aĵ-":
Vervollständigen Sie die folgenden Sätze durch den Gebrauch des Suffixes -aĵ-:

<11.5>
En Esperanto ĉiuj substantivoj havas la finaĵon -o.
Im Esperanto haben alle Substantive die Endung -o.

<11.6>
En gazeto oni legas multajn novaĵojn.
In einer Zeitung liest man viele Neuigkeiten.

<11.7>
La gramatiko estas la specialaĵo de lingvisto.
Die Grammatik ist die Spezialität eines Sprachwissenschaftlers.

<12.0> La us-formo de la verbo / Die us-Form des Verbs
Se mi estus vi, mi malĝojus / Wenn ich du wäre, wäre ich traurig.
(plia dialogo kun ŝerca enhavo / ein weiterer Dialog mit witzigem Inhalt)

<12.1>
1a persono (virino): Ho, hodiaŭ mi estas ..., mi dirus: feliĉa.
1. Person (eine Frau): Oh, heute bin ich ..., ich möchte mal sagen: glücklich.

<12.2>
1a persono: Jes, kompreneble. Ĉu vi eble konas Hugon?
1. Person: Ja, natürlich. Kennst du vielleicht Hugo?

<12.3>
1a persono: Aŭskultu, li estas mia nova amiko, kaj hieraŭ mi kuiris unuafoje por li.
1. Person: Hör zu, er ist mein neuer Freund, und gestern habe ich zum ersten Mal für ihn gekocht.

<12.4>
1a persono: Li diris danke, ke estis interesa manĝaĵo, kiu estus pli taŭga por reĝo.
1. Person: Er hat dankbar gesagt, dass es ein interessantes Essen gewesen sei, wohl mehr für [einen] König geeignet.
Kiom da simpatio! Mi estas vere bonŝanca.
Was für eine (wörtlich: Wie überaus viel) Zuneigung! Ich habe wirklich Glück (wörtlich: Ich bin wirklich Glück habend).

<12.5>
1a persono: Kiel? Ĉu vi ne estus ĝoja?
1. Person: Wie? Wärest du nicht froh?

<12.6>
1a persono: Ne, kiu estas ĝia nomo?
1. Person: Nein, was (wörtlich: welcher) ist sein Name [denn]?

(Nun du aliaj personoj ludu ankaŭ tiun ĉi ŝercon / Nun sollen zwei andere Personen auch diesen Scherz spielen!)

<13.0>
Ripeto de novaj vortoj / Wiederholung neuer Wörter

Kompletigu jenajn frazojn kaj tiel dialogu kune. Ek!
Vervollständigen Sie folgende Sätze und führen Sie so einen Dialog zusammen. Los!

Kiel oni agas, tiel la aliaj reagas.
Wie man handelt, so reagieren die anderen.

Kies monon mi ricevas, ties kanton mi kantas.
Wessen Geld ich bekomme, dessen Lied singe ich.

Ne parolu longe, agu!
Rede nicht lange, handele!

Kie estas volo, tie estas vojo.
Wo ein Wille ist, dort ist ein Weg

En ordo! Nun mi komprenis, dankon!
In Ordnung! Jetzt habe ich verstanden, danke!

Oft passt mehr als 1 Wort. Alternativen sind zum Teil angegeben.

<15.0>
Ĉu taŭgas -as, -is, -os aŭ -us / Taugt -as, -is, -os oder -us?

Kiujn frazojn oni povas kompletigi per -as (Präsens), -is (Präteritum), -os (Futur) aŭ -us (Möglichkeit) /
Welche Sätze kann man mit -as (Präsens), -is (Präteritum), -os Futur oder -us (Möglichkeit) vervollständigen?

Se pli ol unu formo estas ebla, nomu ĉiujn.
Wenn mehr als eine Form möglich ist, nennen Sie alle.

Memoru nun, kio okazis ĉe la domo de ges-roj Majer, kiam ilia filo Bruno volis viziti ilin.
Erinnern Sie sich nun, was bei dem Haus von Herrn und Frau Majer geschah, als ihr Sohn Bruno sie besuchen wollte.

Hinweis:
Es gab praktisch immer nur 1 Möglichkeit für die richtige Verbform.

<15.1>
Antaŭ nelonge Bruno havis la ideon, viziti siajn gepatrojn.
Vor kurzem hatte Bruno die Idee, seine Eltern zu besuchen.

<15.2>
Sed estus pli bone, se Bruno antaŭe anoncus sian viziton al ili.
Aber es wäre besser gewesen, wenn Bruno seinen Besuch vorher bei ihnen angemeldet hätte.

<15.3>
Bedaŭrinde li ne faris tion kaj vizitis ilin sen antaŭe informi ilin.
Leider machte er das nicht und besuchte sie, ohne sie vorher zu informieren.

<15.4>
Se la vizaĝo de Bruno estus videbla, la gepatroj certe rekonus lin.
Wenn Brunos Gesicht sichtbar gewesen wäre, hätten die Eltern ihn sicherlich wiedererkannt.

<15.5>
Sen ŝuoj kaj kun mal-elegantaj vestoj li aspektis - mi dirus - kiel stranga ulo.
Ohne Schuhe und mit abgewetzter Kleidung sah er - ich möchte sagen (höfliche Abschwächung) - wie ein seltsamer Typ aus.

<15.6>
Se oni tiel vestas sin, estas kompreneble, ke aliaj homoj vokas "For!"
Wenn man sich so kleidet (-as wegen zeitloser Allgemeingültigkeit), ist es verständlich, dass andere Leute "Verschwinde!" rufen.

<15.7>
Se Bruno dirus ion al sia patro, tiam tiu eble rekonus lin.
Wenn Bruno irgendwas zu seinem Vater gesagt hätte, dann hätte der ihn vielleicht wiedererkannt.

<15.8>
Kuri for, sen diri ion, ne povas solvi problemon.
Weglaufen, ohne irgendetwas zu sagen, kann ein Problem nicht lösen.

<15.9>
Se s-ro Majer memorus la tempon, kiam li mem estis juna, li verŝajne ne tiom akre reagus.
Wenn Herr Majer sich an die Zeit erinnert hätte, als er selbst jung war, hätte er wahrscheinlich nicht so scharf reagiert.

<15.10>
Ĉu Bruno por postaj vizitoj pretus/pretos, surmeti pli elegantajn vestojn?
Wäre Bruno für spätere Besuche bereit ... /
Wird Bruno ... bereit sein, schickere Sachen (wörtlich: elegantere Kleidung) anzuziehen?
Tion oni ne povas diri, sed la gepatroj ja vidos tion.
Das kann man nicht sagen, aber die Eltern werden es ja sehen.

<16.0>
Vizito de Esperanto-kongreso / Ein Besuch eines Esperanto-Kongresses

<16.1>
Jam dum du jaroj Karina okupis sin intense pri Esperanto kaj nun bone kaj kun plezuro parolis ĝin.
Schon zwei Jahre hatte Karin sich intensiv mit Esperanto beschäftigt und sprach es nun gut und mit Vergnügen.
Sed mankis al ŝi la eblo, apliki la lingvon antaŭ sperta publiko.
Aber es fehlte ihr die Möglichkeit, die Sprache vor einer sachkundigen Öffentlichkeit anzuwenden.

Do, ŝi decidis, viziti kongreson, al kiu venas en ĉiu jaro Esperantistoj el la tuta mondo.
Also beschloss sie, einen Kongress zu besuchen, zu dem in jedem Jahr Esperantosprechende aus der ganzen Welt kommen.
Tial oni nomas tiun kongreson "universala", nome Universala Kongreso, aŭ mallonge: UK (elparolu: u-ko).
Deshalb nennt man diesen Kongress "allumfassend", nämlich Universala Kongreso, oder kurz: UK (sprich: u-ko).

Plaĉis al ŝi, uzi la okazon, ke la lasta UK estis en la regiono de ŝia hejma vilaĝo, do sufiĉe proksima.
[Es] gefiel ihr, die Gelegenheit zu nutzen, dass der letzte UK in der Region ihres Heimatdorfes war, also ziemlich nahe.
Tio estis utila, por provi sian unuan viziton de Esperantujo.
Das war nützlich, um seinen ersten Besuch in "Esperantoland" zu erproben.

<16.2>
Jam sur la vojo tien Karina renkontis en la vagono grupon de aliaj samideanoj.
Schon auf dem Wege dorthin traf Karin im Eisenbahnwagen eine Gruppe anderer "Gesinnungsfreunde".
Kvankam ili venis el alia lando, estis facile, rekoni ilin kiel Esperantistojn laŭ la lingvo.
Obwohl sie aus einem anderen Land kamen, war es leicht, sie an der Sprache als Esperantisten zu erkennen.
Ŝi salutis la aliajn kaj prezentis sin.
Sie grüßte die anderen und stellte sich vor.
Fakte ŝi miris, kiel facila estis tiu kontakto, ĉar ne necesis, traduki ion, pro la komuna lingvo.
Sie wunderte sich wirklich, wie einfach dieser Kontakt war, weil es nicht nötig war, etwas zu übersetzen, wegen der gemeinsamen Sprache.

Dum Karina estis membro nur de sia landa asocio,
Während Karina nur bei ihrem Landesverband Mitglied war,
la aliaj estis ankaŭ anoj de loka Esperanto-klubo en sia hejma lando.
waren die anderen auch Mitglieder des örtlichen Esperanto-Klubs in ihrem Heimatland.
Du el ili ne estis ordinaraj Esperantistoj, sed aktivuloj, kiuj havis plurajn oficojn dum la kongreso.
Zwei von ihnen waren keine gewöhnlichen Esperantisten, sondern Aktive, die mehrere Verpflichtungen während des Kongresses hatten.
Kiel ili informis, ambaŭ helpos en la programo de la kongreso.
Wie sie mitteilten, würden beide beim Programm des Kongresses helfen.
(Anmerkung: helpos: im Esperanto os-Form wegen abhängiger Rede).

<16.3>
Dum la kongreso Karina revidis ilin.
Während des Kongresses sah Karina sie wieder.
Unu el ili prezidis laborgrupon pri la historio de la literaturo en Esperanto.
Einer von ihnen war der Vorsitzende einer Arbeitsgruppe zur Geschichte der Esperanto-Literatur.
Li rakontis precipe pri la arto verki poemojn.
Er berichtete hauptsächlich über die Kunst, Gedichte zu verfassen.
Por kelka poemo en Esperanto ekzistas ankaŭ muziko, per aliaj vortoj: ĝi estas same kanto.
Für manches Gedicht in Esperanto gibt es auch Musik, mit anderen Worten: es ist ebenso ein Lied.

<16.4>
La funkcio de la alia aktivulo estis, organizi ekskursojn al vidindaj celoj.
Die Funktion des anderen Aktiven war, Ausflüge zu sehenswerten Zielen zu organisieren.
Li gvidis ekzemple ekskurson al lago trans proksima monto.
Er führte zum Beispiel einen Ausflug zu einem See jenseits eines nahen Berges.

Karina elektis tiun ĉi ekskurson, ĉar ŝi preferis, piede iri kun grupo de novaj amikoj tra la naturo.
Karina wählte diesen Ausflug, denn sie zog es vor, zu Fuß mit einer Gruppe neuer Freunde durch die Natur zu laufen.
Kiu longe sidis en la salonoj de la kongreso, ĝojis, movi sin per ia agrabla sporto.
Wer lange in den Sälen des Kongresses gesessen hatte, freute sich, sich mit Hilfe irgendeiner Art angenehmen Sports zu bewegen.

Dum la suno brilis de blua ĉielo,
Während die Sonne von einem blauen Himmel schien,
la grupo iris trans la monton al belega lago kun multaj floroj ĉirkaŭ ĝi.
ging die Gruppe über den Berg zu einem herrlichen See mit vielen Blumen um ihn herum.
Rivero fluis en la lagon. De apuda stacio iuj iris sur malgrandan ŝipon.
Ein Fluss floss in den See. Von einer benachbarten [Halte]Station gingen etliche (wörtlich: irgendwelche) auf ein kleines Schiff.
Multaj faris fotojn kaj filmojn aŭ lavis manojn kaj vizaĝon,
Viele machten Fotos und Filme oder wuschen Hände und Gesicht,
dum aliaj eĉ ĵetis sin en la puran akvon.
während andere sich sogar in das saubere Wasser warfen.

<16.5>
Post la kongreso Karina sentis, ke ekster la ordinara programo tiu ekskurso estis por ŝi la ĉefa plezuro.
Nach dem Kongress empfand Karina, dass außerhalb des normalen Programmes dieser Ausflug für sie das Hauptvergnügen gewesen war.
Esti libera homo inter aliaj, membro de la homaro, danke al Esperanto, tute laŭ la "interna ideo".
Ein freier Mensch unter anderen zu sein, Mitglied der Menschheit, dank Esperanto, ganz gemäß der "inneren Idee".

Tiel ŝi poste raportis per artikolo en la Esperanto-revuo de sia landa asocio.
So berichtete sie später in einem Artikel in der Esperanto-Zeitschrift ihres Landesverbandes.
Sed ankaŭ ekster Esperantujo, nome en la landaj gazetoj de la regiono, la UK kaŭzis ĝojindan eĥon.
Aber auch außerhalb von "Esperantujo", nämlich in den Landeszeitungen der Region, löste der Esperanto-Weltkongress ein erfreuliches Echo aus.

<17.0>
Respondu jenajn demandojn pri la antaŭa teksto /
Beantworten Sie folgende Fragen über den vorstehenden Text:

<18.0>
Kion Karina raportis? / Was berichtete Karina?

Ripetu la tekston "Vizito de Esperanto-kongreso" kaj memoru tiel la novajn vortojn.
Wiederholen Sie den Text "Besuch bei einem Esperanto-Kongress" und erinnern Sie sich so an die neuen Wörter.
Ĉu vi komprenis, kion Karina rakontis?
Haben Sie verstanden, was Karina erzählt hat?
Se jes, tiam vi certe sukcesos, elekti la ĝustan respondon al jenaj demandoj inter la diversaj ebloj:
Falls ja, dann werden Sie sicher Erfolg haben, die richtige Antwort auf folgende Fragen unter den verschiedenen Möglichkeiten auszuwählen:

<18.1>
Ĉu Karina jam antaŭ la Universala Kongreso okupis sin pri Esperanto?
Hat Karina sich schon vor dem Esperanto-Weltkongress mit Esperanto beschäftigt?

(a) Jes, tamen ŝi nur malbone parolis, kvankam kun plezuro.
Ja, aber sie sprach nur schlecht, wenn auch mit Vergnügen.

Ne ĝusta: "... kaj nun bone ... parolis ĝin."
Nicht richtig: "... und sprach es (= Esperanto) nun gut ..."

(b) Ne, ŝi volis lerni Esperanton dum la kongreso.
Nein, sie wollte Esperanto auf dem Kongress lernen.

Ne ĝusta: vidu a / Nicht richtig: siehe a.

Ĝusta / Richtig.

<18.2>
Kial Karina vizitis la UKon?
Warum besuchte Karina den UK?

(a) Ĉar ŝi volis paroli kun spertaj Esperantistoj.
Weil sie mit erfahrenen Esperantisten sprechen wollte.

Ĝusta. / Richtig.

Ne. Ĉar tiu UK okazis en ŝia regiono.
Nein. Weil dieser UK in ihrer Region stattfand.

(c) Ĉar ŝi volis fari ekskurson piede trans proksiman monton.
Weil sie einen Ausflug zu Fuß über einen nahen Berg machen wollte.

Ne. La ekskurso estis tre bona, sed ne ŝia ĉefa celo en la kongreso.
Nein. Der Ausflug war sehr gut, aber nicht ihr Hauptziel beim Kongress.

<18.3>
Ĉu la kontakto al aliaj Esperantistoj estis facila?
War der Kontakt zu anderen Esperantosprechenden leicht?

(a) Ne, en la kongreso estis tro multaj fremduloj.
Nein, im Kongress waren zu viele Fremde.

Ne ĝusta. Oni povas paroli Esperanton ja ankaŭ kun fremduloj.
Nicht richtig. Man kann Esperanto ja auch mit Fremden sprechen.

(b) Jes, ĉar ĉiuj samideanoj parolis la saman lingvon.
Ja, weil alle "Gesinnungsfreunde" dieselbe Sprache sprachen.

Ĝusta. / Richtig.

(c) Jes, ĉar ŝi restis en grupo el sia lando kaj povis bonŝance paroli la gepatran lingvon.
Ja, weil sie in einer Gruppe ihres Landes blieb und zum Glück die Muttersprache sprechen konnte.

Ne ĝusta kompreneble. Al Esperantistoj tio ne plaĉas.
Nicht richtig natürlich. Esperantosprechenden gefällt das nicht.
Oni nomas tion "kokodili" / Man nennt das "krokodilen".

<18.4>
Kiel Karina en la vagono rekonis samideanojn?
Wie erkannte Karina in dem Eisenbahnwagen "Gleichgesinnte"?

(a) Ili surhavis nur verdajn vestojn.
Sie hatten nur grüne Kleidung an.

Ne ĝusta, kvankam foje iu stranga Esperantisto fakte tiel vestas sin.
Nicht richtig, obwohl sich zuweilen irgendein seltsamer Esperantist tatsächlich so kleidet.

(b) Ili diris "jes" inter si por opinii same.
Sie sagten jes untereinander, um zuzustimmen (wörtlich: um gleich zu meinen).

Ne ĝusta. Karina ja nur aŭdis tion, kaj tial povus esti ankaŭ "yes".
Nicht richtig. Karina hörte das ja nur, und deshalb hätte es auch "yes" sein können.

(c) Iu diris "Dankon!" al alia.
Jemand sagte "Dankon!" zu einem anderen.

Ĝusta. Tio povis esti nur Esperanto.
Richtig. Das konnte nur Esperanto sein.

<18.5>
Kion faris la aktivuloj, kiujn renkontis Karina en la vagono, por la kongreso?
Was machten die Aktiven, die Karina in dem Eisenbahnwagen traf, für den Kongress?

Ne ĝusta. Ğusta: "... verki poemojn, ... organizis ekskursojn"
Nicht richtig. Richtig: "... Gedichte zu verfassen, ... organisierte Ausflüge"

(b) Iu gvidis ekskurson, alia prezentis Esperanto-kantojn kiel ekzemplojn de poemoj.
Einer führte einen Ausflug, ein anderer stellte Esperanto-Lieder als Beipiele von Gedichten vor.

Ĝusta. / Richtig.

(c) Du el ili raportis el la historio de la Esperanto-literaturo, dum la tria organizis ekskursojn.
Zwei von ihnen berichteten aus der Geschichte der Esperanto-Literatur, während der dritte Ausflüge organisierte.

Estis nur du aktivuloj entute, kiujn Karina renkontis, do "ne ĝusta".
[Es] waren nur 2 Aktive, die Karina traf, also "nicht richtig".

<18.6>
Kion Karina entute faris dum la kongreso?
Was machte Karina überhaupt auf dem Kongress?
(Das geht nur indirekt aus dem Text hervor.)

(a) Ŝi sidis dum multa tempo en la salonoj kaj aŭskultis, kion aliaj raportis.
Sie saß lange Zeit in den Sälen und hörte zu, was andere berichteten.

Ĝusta. / Richtig.

(b) Ŝi ne ŝatis la ordinaran programon kaj preferis, salti en la puran akvon de proksima lago.
Sie mochte das normale Programm nicht und zog es vor, in das saubere Wasser eines nahen Sees zu springen.

Ne ĝusta. / Nicht richtig.

(c) Ŝi foje iris ekster la domon de la kongreso por verki poemojn.
Sie ging zuweilen aus dem Kongresshaus nach draußen, um Gedichte zu verfassen.

Ne ĝusta, tion la teksto ne enhavas.
Nicht richtig, das enthält der Text nicht.

<18.7>
Karina faris ekskurson. Kio estis ties celo?
Karina machte einen Ausflug. Was war dessen Ziel?

(a) Bela lago kun domoj ĉirkaŭ si trans monto
Ein schöner See mit Häusern rings um ihn (im Esperanto: sich) herum.

Ne ĝusta. La teksto ne diras ion pri domoj.
Nicht richtig. Der Text sagt nichts von Häusern.

(b) Bela lago kun floroj ĉirkaŭ si sur monto
Ein schöner See mit Blumen um ihn herum auf einem Berg.

Ne ĝusta. La lago ne estis sur monto.
Nicht richtig. Der See war nicht auf einem Berg.

(c) Bela lago kun pura akvo trans monto.
Ein schöner See mit sauberem Wasser jenseits eines Berges.

Ĝusta. / Richtig.

<18.8>
Kiel Karina raportis pri sia vizito de la UK?
Wie berichtete Karina über ihren Besuch des UKs?

(a) Ŝi rakontis ĉion al sia parencaro.
Sie erzählte alles ihrer Verwandtschaft.

Ne ĝusta. / Nicht richtig.

(b) Ŝi parolis pri la kongreso antaŭ la membroj de sia loka klubo.
Sie sprach vor den Mitgliedern ihres örtlichen Klubs über den Kongress.

Ne ĝusta. La teksto ne diras tion. Ĉar ŝi ne estas membro de loka klubo, verŝajne ankaŭ ne ekzistas loka klubo en sia hejma vilaĝo.
Nicht richtig. Der Text sagt das nicht. Weil sie nicht Mitglied eines örtlichen Klubs ist, gibt es auch wahrscheinlich keinen örtlichen Klub in ihrem Heimatdorf.

(c) Ŝi verkis artikolon en la revuo de la landa asocio.
Sie verfasste einen Artikel in der Zeitschrift des Landesverbands.

Ĝusta. / Richtig.

<19.0>
Facilaj dialogoj por ripeti novajn vortojn
Leichte Dialoge, um neue Wörter zu wiederholen

<19.1a>
Unue bonvolu kompletigi jenajn frazojn de dialogo.
Zuerst vervollständigen Sie bitte folgende Sätze eines Dialogs.

<19.1b>
Due bonvolu ripeti nun tiun dialogon kaj uzu jenajn vortojn:
Als zweites wiederholen Sie nun bitte diesen Dialog und gebrauchen Sie folgende Wörter:
(Im Übrigen weiter bei <19.1a>)

<19.2a>
Unue bv. kompletigi la frazojn de jena dua dialogo.
Zuerst vervollständigen Sie bitte die Sätze des folgenden zweiten Dialogs.

Helga:
Saluton! Kien vi iras?
Grüß dich! Wohin gehst du?

Helga:
Kaj pri kio vi parolos kun ŝi?
Und worüber (wörtlich: über was) wirst du mit ihr sprechen?

Helga:
Ne diru! Kiu estas la bonŝanculo?
Sag bloß! Wer ist der Glückspilz?

Helga:
Tio ne estas tre parenca, ĉu ne?
Das ist nicht sehr verwandt, nicht wahr?

Helga:
Ha, kion vi diras? Ĉu via edzo konas lin?
Oho, was sagst du [da]? Dein Mann kennt ihn?

Helga:
He, mi povas mem moki min.
He, verspotten kann ich mich selbst.
(Birgit ridas moke, Helga foriras kolere / Birgit lacht spöttisch, Helga geht wütend weg.)

<19.2b>
Due bv. ripeti nun tiun duan dialogon kaj uzu jenan enhavon:
Als zweites wiederholen Sie nun bitte diesen zweiten Dialog und machen Sie von folgendem Inhalt Gebrauch:
(Im Übrigen weiter bei <19.2a>)

<19.3a>
Unue kompletigu la frazojn de jena tria dialogo.
Zuerst vervollständigen Sie die Sätze des folgenden dritten Dialogs.

<19.3b>
Due kompletigu tiun trian dialogon per aliaj vortoj:
Als zweites vervollständigen Sie diesen dritten Dialog mit anderen Wörtern:
(Im Übrigen weiter bei <19.3a>)

<19.4a>
Unue kompletigu la frazojn de jena kvara dialogo.
Vervollständigen Sie zuerst die Sätze des folgenden vierten Dialogs.

<19.4b> Due diru nun, kial ne povas esti, ke sinjorino Bolte diras la veron /
Sagen Sie als zweites nun, warum [es] nicht sein kann, dass Frau Bolte die Wahrheit sagt:

(Hier eine mögliche Wiedergabe)

Sinjorino Bolte diras, ke ŝi ne konas la edzon de sinjorino Kluge, sed ŝi diras ankaŭ, ke ŝi hieraŭ ne rekonis lin.
Oni povas rekoni nur iun, kiun oni konas.
Frau Bolte sagt, dass Sie den Mann von Frau Kluge nicht kennt, aber sie sagt auch, dass sie ihn gestern nicht wiedererkannt hat.
Man kann nur jemanden, den man kennt, wiedererkennen.

Ŝi diras plie, ke ŝi ne vidis la edzon de sinjorino Kluge, sed ŝi scias, pri kiu strato sinjorino Kluge parolas, ĉar ŝi diras "en tiu strato".
Ŝi do fakte ne diras la veron.
Sie sagt weiter, dass sie den Mann von Frau Kluge nicht gesehen hat, aber sie weiß, über welche Straße Frau Kluge spricht, denn sie sagt "in dieser Straße".
Sie sagt also tatsächlich nicht die Wahrheit.

<19.5a>
Unue kompletigu la frazojn de jena kvina dialogo.
Zuerst vervollständigen Sie die Sätze des folgenden fünften Dialogs.

<19.5b>
Due ripetu nun tiun kvinan dialogon kaj uzu jenajn vortojn:
Als zweites wiederholen Sie nun diesen fünften Dialog und machen Sie von folgende Wörtern Gebrauch:
(Im Übrigen weiter bei <19.5a>)

<20.0>
Longa dialogo por ripeti la novajn vortojn.
Ein langer Dialog, um die neuen Wörter zu wiederholen.
Bv. kompletigi la frazojn / Bitte vervollständigen Sie die Sätze.

Do, tiam Esperanto havas ankaŭ propran kulturon.
Dann hat Esperanto also auch eine eigene Kultur.

<21.>
Skribi mem dialogon / Selbst einen Dialog schreiben:
Kiel oni povas apliki Esperanton / Wie man Esperanto anwenden kann

Ĝis baldaŭ, Udo!
Bis bald, Udo!